Esperanto

LA INTERNACIA LINGVO

انسانها به دلایل کاملا متفاوتی از اسپرانتو استفاده می کنند، ولی اساسا برای دوست شدن با انسانهای کشورهای مختلف است.

بسیاری معتقدند اسپرانتو، پایه ای برای ارتباط عادلانه تر و برابرتر بین کسانی که با زبانهای مختلفی گویش می کنند، در اختیار قرار میدهد .

آسان و غنی

افراد، اسپرانتو را علاوه بر زبان مادری خود یا شاید دیگر زبانها استفاده می کنند. در واقع، پلی است بین زبانهای مختلف جامعه.

بسرعت قابل یادگیری و غنی از نظر توان بیان

اسپرانتو از دیگر زبانها، سریعتر قابل یادگیری است؛ بر اساس اصول منظم و ساده ای، پایه ریزی شده است:

  • مثلا صدای “ز” همیشه با حرف Z نمایش داده میشود.
    تلفظ : تلفظ قانون مندی دارد. هر حرفی همیشه صدای ثابتی دارد و هر صدایی فقط به یک شکل، نوشته میشود.
  • گرامر: اسپرانتو، قوانین دستوری کمی دارد؛ این قوانین همواره صدق میکنند (استثنا ندارد). مثلا افعال همیشه ثابت هستند [مثلا:] Mi lernas – [من یاد میگیرم]; li lernas – [او(مرد) یاد میگیرد]
    Vi estas – [تو هستی]; ili estas – [آنها هستند تمام افعال با یک قانون به صورت گذشته و حال و آینده در می آیند.
  • لغت سازی: در اسپرانتو از ریشه هایی که یاد گرفته شده، می توان لغت جدید ساخت. مثلا:labori-[کار کردن], laborejo-[محل کار], laboranto-کارکننده (کارگر)], lerni-[یاد گرفتن], lernejo-[محل یاد گرفتن(مدرسه)], lernanto-[یادگیرنده(دانش آموز)],
    danci-[رقصیدن], dancejo-[محل رقصیدن], dancanto-رقصنده]

از 500 لغت/ریشه متداول، میتوان بیش از 2000 لغت قابل استفاده ساخت؛ و این پایه خوبی است برای نخستین ارتباط ها. ترکیب لغت، به یادگیری سریع اسپرانتو خیلی کمک میکند. بسیاری، پس از 20-50 ساعت آموزش، تقریبا 2-3 آموزش آخر هفته، عملا شروع به استفاده از آن می کنند. معمولا افراد پس از شش ماه یا یک سال، شروع به تدریس می کنند. به دلیل این قابلیت یادگیری سریع، بیشتر اوقات جمع اسپرانتو سریع رشد میکند و خیلی شوق آور است.

عملی

با اسپرانتو ارتباط بین المللی، سفر به کشورهای دیگر و ملاقات افراد محلی، خیلی آسان است.

  • ما رویدادهای چند فرهنگی داریم: خیلی تعجب آور است که انسانهایی از تمام دنیا رو ببینی و راحت و مسلط بتوانی با آنها صحبت کنی: میتوانیم بحث کنیم، میتوانیم کشورهای جدید را ببینیم، میتوانیم با هم در امور فرهنگی شرکت کنیم.

    Sato von Rosen سوئدی می گوید: “اینترنت فاصله فیزیکی را از بین برد و اسپرانتو، ′ فاصله زبانی′ را.
    بنابراین اینترنت و اسپرانتو جفت بسیار خوبی برای ارتباط بین المللی هستند.” بزرگترین رویداد اسپرانتویی کنگره جهانی است که امکان میدهد هرساله در طول یک هفته، هزاران شرکت کننده، با هم ملاقات کنند. در طول کنگره جهانی جوانان جوانان از دهها کشور جمع میشوند.
  • اینترنت برای ما ایده آل است: ما جامعه پر شور جهانی هستیم که مایل هستیم ارتباط بگیریم.

بیطرف

اسپرانتو زبان بین المللی است و به تمام کسانیکه بدان گویش می کنند، تعلق دارد. اسپرانتو برای همه اهداف، قابل استفاده است. از این نظر، زبانی بیطرف است، ولی در حقیقت، هدفش، دخالت مثبت در تفاهم بهتر بین انسانهای همه کشورهاست
در جامعه اسپرانتو، جو و فضای احترام برانگیز دوستی، غالب است و بین کسانیکه گویش می کنند، حس همبستگی وجود دارد. از زبان برای بحث، همکاری، گسترش فرهنگ و سرگرم شدن، استفاده میکنند.
کسانیکه به اسپرانتو گویش می کنند، از زبان خودشان، هنگام مکالمه با هم میهنان خود و از اسپرانتو در گردهمایی بین المللی، استفاده می کنند.
گویشوران به اسپرانتو، در گروه های مختلف، جمع میشوند و امروزه، گروهها و جوامع اینترنتی بسیاری وجود دارد که روز به روز، بیشتر میشوند. بزرگترین جامعه گویشوران اسپرانتو، سازمان جهانی اسپرانتو (UEA) است.
UEA کنگره های جهانی را سازماندهی میکند، کتاب سال جهانی را منتشر کرده و مجلات و کتاب عرضه میکند. علاوه بر این، در مورد اسپرانتو اطلاع رسانی میکند و همچنین جامعه اسپرانتو را نزد سازمانهای بین المللی، مانند یونسکو، نمایندگی میکند.

تاریخ اسپرانتو

اسپرانتو بوسیله لودویک زامنهوف، که در شهر بیالستوک، در شمال شرق لهستان امروز، بزرگ شد، ابداع گردید.
در آن شهر، چندین جامعه زبانی، زندگی میکردند- بیش از همه یهودیان؛ اهالی روسیه، لیتوانی و لهستان. آنها نه فقط بوسیله زبانهایشان، بلکه بوسیله مذهب و رده اجتماعی، تقسیم میشدند.

زامنهوف میخواست زبانی خلق کند که بطور مساوی به همه انسانها تعلق داشته باشد. او وقتی هنوز جوان بود، نخستین نسخه Esperanto را در سال 1978 تدوین و آماده کرد. در جشن نوزده سالگی همراه با دوستان خودش، نخستین زبان بین المللی را رونمایی کرد و حتی به این زبان، ترانه خواند.
به دنبال کار زیاد و ترجمه های آزمایشی فراوان، بالاخره در سال 1988 نخستین کتاب آموزشی اسپرانتو را به پنج زبان (روسی، لهستانی، فرانسوی، آلمانی و کمی بعدتر انگلیسی) منتشر کرد. کم کم پس از دو سال، نخستین گروه اسپرانتو در نورنبرگ، بوجود آمد و نخستین مجله اسپرانتو، به چاپ رسید.

زبان اسپرانتو در بسیاری کشورها گسترش یافت و بوسیله استفاده افرادی که به آن گویش میکردند، رشد کرد. در 1905 نخستین کنگره بین المللی اسپرانتو با گرد هم آمدن بیش از شش صد شرکت کننده از دهها کشور، تشکیل شد. آنها تایید کردند که این زبان، بخوبی برای برآورده ساختن همه نیازها عمل میکند. در 1908 سازمان جهانی اسپرانتو، پایه گذاری شد که همچنان به عنوان سازمان اصلی جنبش اسپرانتو، باقی مانده است.
اسپرانتو گاهی به وسیله حکومتها، مورد مخالفت قرار گرفته؛ مثلا در آلمان زمان هیتلر،در روسیه تحت حکومت استالین و طی 30 سال تسلط میلیتاریسم در ژاپن. با وجود این مشکلات، جامعه اسپرانتو موفق شد درسطح جهانی، گسترش پیدا کند.

به خاطر سهولت سفر بین کشوری و اینترنت، امروزه اسپرانتو اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. تا بحال چندین میلیون انسان در سراسر جهان، دست کم اصول این زبان را فرا گرفته اند. دوره های آموزشی اسپرانتو امروزه به راحتی قابل یافتن و در دسترس است. در برنامه آموزشی Duolingo.com هر ماه، بیش از پنجاه هزار نفر، ثبت نام می شوند.

دوست اسپرانتو شو