“La kisa malsano”

Claude Piron  “La kisa malsano”. – Vieno: eldonejo “Pro Esperanto”,  serio Instruo,  1991. – 78 paĝoj

Tio estas  ne tre granda instrua romaneto. En la postnoto al ĝi la aŭtoro skribis: “Tiu ĉi romaneto estas destinita  al la ĝenerala esperantista publiko. Tamen mi konfesas, ke, pliafoje, mi speciale atentis, verkante, la bezonojn de la progresantoj. Mi provis eviti malsimplajn frazojn, kaj uzis kiel eble plej multe vortojn el la baza vortaro”. La romaneto estas plena de ekscitaj eventoj, vi komencas ĝin legi kaj jam ne volas halti ĝis la momento, kiam ĉio definitive  klariĝas.  Do, Claude Piron  sukcese kreis  en sia verko veran atentokaptan intrigon. Jam el la titolo de la verko la legantoj  komprenas, ke en ĝi temas pri malsano. Tiu virusa malsano transdoniĝas per kisoj kaj en sia komenca etapo elvokas eksciton kaj ankaŭ kisemon de infektitaj homoj, sed pli poste ili iĝas senfortaj kaj eĉ ne kapablaj moviĝi kaj ion fari. Kaj sola kuracilo kontraŭ tiu malsano estas bonodora kano, kreskanta sur Kariba insulo.  Estas ankaŭ aparta enhavlinio  de la verko, laŭ mi ne senhumura, ligita kun Esperanto: ĉiuj homoj facile infektiĝas per kisoj kaj ekmalsanas  krom esperantistoj,  kiuj  ial estas imunigitaj kontraŭ ĝi. Ĝuste tial oni supozas, ke esperantistoj kulpas  en la kaŭzado  de tiu ĉi malsano. Sed baldaŭ klariĝas, ke veraj kulpintoj estas tamen politikistoj  kaj eĉ fine de la libro fiuloj fin-fine boniĝas, lerninte Esperanton  :)

La stilo de la romaneto estas sufiĉe simpla,  kaj ĝi estas facile legata. Claude Piron verkis ĝin laŭ kutimaj principoj de la verkado de similaj aliaj liaj lingvoinstruaj verkoj: komence tre simplaj, mallongaj frazoj, kutimaj vortoj kaj bazaj gramatikaj formoj, poste la verkisto aldonas pli da vortoj kaj formoj kaj krome ni renkontas multe da terminoj  de ekonomia kaj politika vivo, sed grandparte ili havas internaciajn radikojn (tiuj vortoj kiel : banko, demokratio, ekonomio, industrio, komerco, ministro, politiko, statistiko, strukturo, evolui, importi, regi k.t.p.) Al mi la legaĵo ŝajnis  alloga kaj instrue utila, kaj mi rekomendas ĝin nepre tralegi al la progresantoj en Esperanto.

Sergej Lokis (Jekaterinburgo)