BUNTKOLORA KAJ ALLOGA
KRIMROMANO
Recenzo
Julian Modest:
“Serenaj matenoj” – krimromano, originale verkita en Esperanto. Eld.: Libera,
Belgio, 2018.
Julian Modest estas Esperanto-verkisto,
konata ne nur en Bulgario. Per sia multnombra verkaro en bulgara lingvo kaj en
Esperanto li formis klaran, tre agrablan kaj serĉatan fizionomion de
aŭtoro kun propraj stilkonstruo kaj vorta trezoro. Pluraj liaj artikoloj
kaj rakontoj troveblas en naciaj kaj internaciaj Esperanto-revuoj kiel “Fonto”,
“Monato”, “Literatura Foiro”, “Zagreba Esperantisto”, “Bulgara Esperantisto”
kaj aliaj. Produktaĵoj de liaj majstreco kaj talento estas ŝatataj
romanoj, esearoj, novelaroj, dramoj, kiuj nutras la Esperanto-legantaron en
eŭropa, amerika kaj azia partoj de la larĝega Esperantujo.
La protagonistoj, la belegaj literaturaj
bildoj de ĉirkaŭa naturo, la bunteriĉa lingvo de la aŭtoro
havigas abundan ĝuon, ĝojon aŭ emocian triston kaj teneran
vibradon en la koroj de la legantoj. Ni rememoru la rakonton “Vulpa Restoracio”
el la libro “Mara Stelo”, kie la ĉarma intrigo kaj fajna lingvomajstreco
de Julian Modest provokas larmojn de la kortuŝita leganto.
Nun mi kuraĝas aŭguri, ke la
Esperanto-kulturo gravediĝis per la krimromano originale verkita en
Esperanto de nia estimata amiko kaj samideano Julian Modest. Bonŝanca
ĝojo por mi estis konatiĝi kun la manuskripto de la naskiĝonta
krimromano “Serenaj Matenoj”.
Konsciante la komplikecon atendi sukceson
de krimbranĉa literatura verko, kie la verkisto ne nur devas elekti temon, tempon, lokon (scenejon
de la okazintaĵoj), personaron kaj kompreneble riĉan sendube
flekseblan kaj samtempe precizan lingvon, tamen scii kaj kapabli enmiksi kaj
akcenti la rilatojn kaj la ligojn, kaŝi, esplori, pridemandi, kombini,
utiligi ĝustaloke emociojn kaj viglecon, la aŭtoro kiel
teksisto-magiisto enplektis buntkoloran tapiŝon belegan ne nur por la okuloj
de la produktanto, sed certe kaj sendube ankaŭ por la legantoj.
La loko, kie okazas la
krimaj agoj de “Serenaj Matenoj”, estas la suda Nigramara regiono de Bulgario.
La aŭtoro tre bone konas la regionon, kiu estas lia naskiĝprovinco
kun
Julian Modest emas inspire
priskribi la naturajn belecojn, la transpaŝon de la vintro al printempo
kun aromoj kaj koloroj, la grizajn nubojn, la bluiĝantan ĉielon kaj
kompreneble la serenan bonhumoron de la homoj. Kontraste al tiu ĉi
revigliĝo de la ĉirkaŭa vivo, alflugas novaĵo pri malapero
de la filino de la urba kuracisto – lernantino en la lasta gimnazia klaso.
Ŝiaj beleco kaj literatura talento estas larĝe sciataj inter geamikoj
kaj instruistoj. Ŝiaj gepatroj serĉas profesian helpon de la polico.
La komencaj paĝoj de
la romano entute ne donas signojn pri radikaj ŝanĝoj de la intrigo.
La aŭtoro Julian Modest per ĉarma maniero nerimarkeble kaj tre flue
efektivigas brilante sukcese la ĉiaman deziron de ĉiu aŭtoro –
ĝuigi, kontentigi la leganton kaj li aŭ ŝi ne formetos la libron
antaŭ ĝia tuta tralego. Mi garantias plezuron kaj neimageblan
kontentigon al la legantoj. Facila, flua, ĉarma lingvo, plezuro de la
buntaj esprimoj eĉ en la momentoj de enplekto de esploranalizaj elementoj,
kiuj tamen plifortigas kontentojn de la ĉarmita leganto. Agrablan legadon,
kara leganto.
inĝ. Petar Todorov