Stranga hobio
Vento hurlas
ĉirkaŭ la dometo vipante ĝiajn lignajn murojn. Kiam
ventpuŝo trafas ĝin, la tuta konstruaĵo skuiĝas. De temp’
al tempo sonas orelŝiraj tonoj de la kablegoj, per kiuj la dometo estas
ankrita al la roka grundo subneĝa. Ĝi estas nura kesteto kvazaŭ
ĵetita sur la dezertan montebenon, kaj ĉi-momente la sola ĉambro
trioble kvarmetra plenas de kvar homoj, kiuj tie serĉis ŝirmejon. Ili
sidas duope sur la du benkoj, dum la planko ĉe la enirejo estas okupita de
kvar grandaj dorsosakoj. Juna paro sidas sur unu benko, du mezaĝaj viroj
sur la dua. Sur la kruda ligna tablo inter ili petrolhejtilo degeligas
neĝon. La palgriza taglumo el la neĝkovrita fenestreto miksiĝas
kun flagre blua lumo el la hejtilo.
”Ni
estis survoje suden”, rakontas la juna viro kaj interŝanĝas rigardon
kun la virino. ”Ni jam manĝis ĉi tie kaj poste pluskiis. Sed post
kilometro la markita pado kurbiĝas maldekstren kaj supreniras deklivon.
Tie la vento estis terura. Ni ne povis pluiri. Pli bone reveni ĉi tien,
dum tio eblis. Kaj nun ŝajne la ŝtormo ankoraŭ
plifortiĝas.”
Ventpuŝo
ŝajne volas de ekstere konfirmi liajn vortojn. La muroj tremas, kaj la
kaserolo de la hejtilo komencas vibre tinteti.
”Jes,
mi ne volus iri kontraŭ ĝi”, konsentas unu el la mezaĝuloj, tiu
kun kelktagaj barbostoploj. ”Ni ricevis ĝin plejparte flanke kaj dorse,
sed mi ne povis kalkuli kiomfoje ĝi faligis nin. Necesis senĉese
bremsi por ne forbloviĝi.”
Lia
sambenkulo kapjesas, verŝas akvon el la kaserolo en kvar tasojn surtable,
metas duan neĝokaserolon sur la flamon kaj iras alporti pli da neĝo.
Kiam li malfermas la pordon, neĝo propraforte enflugas, sed li fosas en
dunego tuj ekster la domo kaj rapide revenas enen.
La du
mezaĝuloj alvenis antaŭ duonhoro, dum la gejunuloj jam de pli ol horo
nestas en la ŝirmejo. Se la ŝtormo ne subite ĉesos, ili povos
antaŭvidi almenaŭ unu nokton en la nuda ĉambro.
”Strange,
ni ankoraŭ ne prezentis nin”, ekdiras la virino, kirlante kafopulvoron en
sian akvotason. ”Mi estas Liv, kaj jen Robert”, ŝi kapsignas al sia
kunulo.
”Werner”,
diras la stoplulo, ”Heinz” la alia, kies elegantaj lipharoj kaŝas la
supran lipon, kaj li aldonas: ”Ĉu norvegoj? Mi konas nur Liv Ulmann...”
La
virino ridetas kaj diras: ”Jes, mi vere estas norvegino.”
”Sed
mi estas svedo”, rapide informas Robert ĉe ŝia flanko. ”Kaj vi estas
germanoj, sendube?” Li maĉas krakpanon kvazaŭ por pruvi sian
naciecon.
La du
germanoj agnoskas sian germanecon miksante ian manĝaĵon kun varmega
akvo en du metalfoliaj saketoj.
”La
menuo ne estas tre lukula, sed la gastejo havas certan rustikan ĉarmon”,
diras Werner kirlante sian mikspoton. ”Mi nur demandas min, ĉu ĝi
havas ankaŭ muzikan distradon. Ĉu iu scias kanti? Eble norvegajn
popolkantojn?”
Liv
ridetas kaj rifuze diras: ”Estus domaĝe peli vin eksteren. Mi pensas ke
sufiĉas la muziko de la vento. Sed ni eble povus rakonti ion interesan,
ĉiuj en vico?”
”Fantomajn
rakontojn, eble?” proponas Robert, sed lia amikino ne konsentas.
”Prefere
proprajn travivaĵojn”, ŝi opinias. ”Ne tro timigajn, mi petas.”
”Nu,
pri ŝtormoj kaj similaj aventuroj ne indas ja paroli”, diras Werner,
denove ŝanĝante kaserolojn. ”Cetere, ĉu mi iru preni pli da
neĝo?”
”Atendu
ĝis tiu degelos”, konsilas Heinz. ”Eble ni ne bezonos pli da. Sed eble
guton da konjako kun la kafo?”
”Bona
ideo”, konsentas Werner kaj alportas botelon el sia dorsosako. ”Nu, kion vi do pensas pri hobioj?” li pluas.
”Ĉiu el ni rakontu pri sia plej stranga hobio! Ĉu bone?”
”Facile”,
tujas Robert. ”Skiado en
Ĉiuj
ridas, sed la stopla germano ne aprobas tiun solvon. ”Necesas trovi ion pli
originalan. Ion kion ne ĉiuj faras!”
”Bone”,
Robert reprovas. ”Ĉu taŭgas promenado ĉirkaŭ lagoj?”
”Jes,
tio vere estas tre stranga”, komentas Liv. ”Vera manio!”
”Hm...”
aŭdiĝas murmuro de Werner. ”Ĉirkaŭ lagoj, ĉu? Kiuj
lagoj?”
”Kiuj
ajn. Mi ne ŝatas iri tien-reen laŭ unu sama vojo. Bona maniero eviti
tion estas elserĉi lagon de konvena grandeco kaj sekvi ĝian bordon.”
”Krom
se tiu bordo montriĝas esti marĉo”, diras Liv, kiu evidente bone
konas la hobion de sia kunulo.
”Sed
ĉu vi elektas ĉiam novan lagon?” scivolas Werner.
”Jes, se eblas. Ĝis nun mi
ĉirkaŭis iomete pli ol ducent.”
”Aha,
interese. Ĉu ĉiam piede?”
”Jes,
prefere piede. Tamen ĉe pli grandaj lagoj mi kelkfoje biciklas.”
”Kaj
aŭtas”, aldonas Liv kun grimaco.
”Ne,
tamen ne. Nur por veni tien kaj reveni hejmen. Sed la vojoj kutime ne sekvas la
bordon, do biciklado ne estas tute komparebla afero. Estas iom aparta sento
marŝi kun la akvo ĉe unu flanko, ĝis oni revenas al la origina
punkto. Iomete kiel... nu, eble tio
sonas freneze, sed preskaŭ kiel ĉirkaŭiri la terglobon! Bone,
nun iu alia prezentu sian hobion.”
Estiĝas
paŭzo. La ŝtormo ekstere muĝas, surtable susuras la petrola
flamo de la hejtilo. Dank’ al ĝi la temperaturo en la ŝirmejo estas
varmeta, kaj la aero jam tre humidas. La dometo ne havas plafonon, kaj sur la
klinitaj tegmentaj surfacoj super la benkoj kondensiĝas akvogutoj, kiuj
jen kaj jen falas sur la kvar kapojn kaj dorsojn.
”Bone
do”, fine diras Werner. ”Mi mem povas preni la vicon. Mi solvas krimojn.
Ĉefe murdojn. Sed devas esti veraj kazoj, neniuj detektivromanoj. Kaj ili
devas esti malnovaj, de antaŭ la unua mondmilito. Cetere, ju pli malnovaj,
des pli bone. Sed la plej multaj ĝis nun estis el la dua duono de la
deknaŭa jarcento. Mi elserĉas ilin en ĵurnalarkivoj kaj poste
sekvas la spuron. Estas tre fascina afero.”
”Sed
ĉu vere eblas solvi ilin? Ŝajnas neeble”, skeptikas la juna svedo.
”Nu,
estas intelekta ludo, pli ĝuste. Ne eblas ja pridemandi la suspektitojn,
ĉar ili delonge kuŝas subtere. Tamen la ĵurnalaj referaĵoj
kutime estas tre detalaj, kaj ili ofte donas materialon por psikologia
deduktado. Ŝajnas al mi, ke oni ofte havis sufiĉe da indikoj, sed la
tiamaj policmetodoj estis tre ĝenataj de strangaj konceptoj. La sociaj
antaŭjuĝoj estis enormaj. Ofte la plej grava afero estis atingi
konfeson. Konfeso estis pli grava ol pruvo. Krome konfeso influis la punon. Kiu
ne konfesis, tiu estis nesavebla pekulo kaj ricevis pli severan punon. Tial,
ofte konfesis ankaŭ senkulpuloj.”
”Kaj
kiam vi solvas la kazon, kion vi faras?” demandas Robert.
”Nu,
mi notas la aferon en miaj dosieroj. Eble iam... Nu, eble iam estos libro aŭ
gazetartikoloj. Se mi havos tempon... Ne
indas ja kontakti la policon aŭ akuziston...”
”Interese”,
diras Liv penseme. ”Sed ĉu vi neniam provis solvi modernan kazon?
Troviĝas kelkaj famaj enigmoj, ĉu ne?”
”Ne,
tio ne interesas min. Tro multaj aliuloj jam okupiĝis pri ili. Tio cetere
validas ankaŭ pri kelkaj famaj historiaj kazoj, precipe de
ĉenmurdintoj. Sed nun mi scivolas pri virinaj hobioj. Kio estas via
ĉevaleto, Liv?”
”Fakte,
mi faras nenion vere strangan. Sed eble la plej nekutima estas, ke mi fotas
piedojn...”
”Piedojn,
ĉu? Kies?”
”Ĉies.
Mi aparte ŝatas infanajn kaj maljunulajn piedojn. Precipe maljunuloj ofte
havas vere personajn piedojn.”
”Aha,
do ili devas esti sen ŝuoj, ĉu?” supozas Heinz.
”Jes,
kompreneble. Nudaj piedoj. Ŝuoj vere ne estas tre personaj.”
”Sed
kiel vi akiras modelojn? Ĉu vi atakas iun ajn surstrate?”
Liv
ekridas. ”Certe! Aŭ en montara ŝirmejo!”
Werner
rigardas la degelantan neĝon kaj diras: ”Nu, se mi devos enporti pli da
neĝo, mi tamen petas ke mi rajtu konservi la ŝuojn. Sed diable, kiel
mallumiĝas. Heinz, ĉu vi ne havas kandelon?”
Heinz
elserĉas kandelon el sia dorsosako, ekbruligas ĝin kaj super ĝia
flava flamo refoje turnas sin al Liv:
”Sed
diru serioze, mi petas. Ĉu ne homoj embarasiĝas, kiam vi petas foti
iliajn nudajn piedojn?”
”Infanoj
ne. Ili trovas tion natura kaj amuza. Ili ankoraŭ fieras pri sia korpo,
eĉ ĝis la piedoj. Pri plenkreskuloj la afero varias. Plej bone estas
provi en privataj festenoj. Nu, kelkaj uloj preferas miskompreni, sed tio ne
gravas. Unufoje en geedziĝa festo mi faris foton de la novaj geedzaj
piedoj. Sed ili estis amikoj, kiuj jam konis mian hobion. Tamen pri maljunuloj
estas alie. Ili ofte hontas pri siaj piedoj, bedaŭrinde, ĉar ili
havas la plej personajn. Plej multe formitajn de la vivo.”
”Ĉu
vi fotis ankaŭ piedojn de famuloj?” demandas Werner.
”Ne,
verŝajne ne. Jes ja, unufoje mi fotis la faman maldekstran piedon de Ole
Rognhaug.”
”Pardonu,
sed kiu estas li?”
Liv
ridas: ”Ankaŭ mi tiam ne konis lin. Mi demandis lin tute hazarde. Sed li
vere estis konvinkita, ke mi volis bildon de la fama piedo, kiu venkis la
brazilan golulon Tafarel en iu futbalmatĉo.”
”Aha”,
diras Werner kun ekrido. ”Nu, vi bonvolu pardoni min ke mi ne tre proksime
sekvas la norvegan futbalon.”
”Normale
li ludas en PSV Eindhoven...” korektas Roger.
”Kredeble
li venis hejmen al Oslo por ferioj”, aldonas Liv. ”Mi trafis lin hazarde en
bierejo. Sed restas la hobio de Heinz. Kion vi faras? Ĉu ankaŭ io pri
krimoj?”
”Jes,
efektive”, intervenas la parolema Werner. ”Li ŝtelas!”
La
skandinava paro interesite rigardas al Heinz. Tiu tamen montras neniun apartan
mienon, krom se ĝi kaŝiĝas malantaŭ liaj lipharoj. Li
senvorte klinas sin super la hejtilo kaj turnas la regulilon ĝis minimuma
flamo. Tuj la susurado pli-malpli ĉesas, kaj tra la silento endoma oni
aŭdas la ventegon draŝi la etan ŝirmejon tiel ke ĝiaj
maldikaj muroj krakas. Du tonoj de sekurigaj kablegoj ludas misharmonian akordon,
kaj surtable la kandelflamo flagras kvazaŭ pro timo.
Fine
Heinz rigardas trans la tablon, ridetas kaj diras:
”Ne,
ne temas pri krimoj, esence. Mi estas multe pli pacema kaj kvieta ol Werner. Mi
kolektas sablon, simple.”
Post
momenta silento, dum oni atendas daŭrigon, Roger diras:
”Vi
kolektas sablon? Kial?”
”Nu... Eble mi diru: Mi kolektas sablojn. Ĉar
troviĝas tiom da malsamaj specoj de sablo. Sablo eble ŝajnas al vi
sablo. Sed efektive ĝi ege varias. Varias la koloro, la subtileco, la
sento kiam oni palpas ĝin, la kapacito varmiĝi aŭ izoli, la sono
kiam oni frotas ĝin inter du fingroj. Varias eĉ la odoro.
Verŝajne ankaŭ la gusto, almenaŭ oni facile distingus maran
sablon de alia.”
Li
prenas gluton da konjako, kvazaŭ por viŝi la guston de mara sablo.
”Hm.
Do vi kolektas diversajn specimenojn de sablo, ĉu? Sed kion vi faras el
ili? Ĉu propran strandon?”
Heinz
rigardas al Robert kvazaŭ kontemplante lian demandon. Poste li rigardas la
fenestron. Ĉu li serĉas helpon de ie ekstere?
”Vi
ja skias, ĉu ne? Ni ĉiuj ĉi tie skias, kaj ni scias
proprasperte, ke troviĝas cento da malsamaj neĝoj. Estas same pri
sabloj. La neĝojn oni tamen ne povas kolekti, ĉar ili ne restus
samaj. Post iom ili estus...” – li paŭzas verŝante la enhavon de la
kaserolo en la kvar tasojn – ”...nur trinkakvo iomete sengusta. Sed la sabloj
restas.”
Li
nun plene estingas la hejtilon, kaj la ekstera neĝokirlaĵo
kvazaŭ eĉ pli proksimiĝas kaj malgrandigas la dometon en
minimuman ĉelon.
”Vojaĝante
mi ĉiam kunportas aron da plastsaketoj. Kaj kiam mi trovas iun novan
sablon, mi prenas funton da ĝi en saketo. Hejme mi ŝutas ĝin en
vitrobovlon. Po unu bovlo por ĉiu sablospeco. Sube mi metas etikedon kun
indiko pri la origino, kvankam tio efektive ne necesas. Mi rekonas ilin. Sufiĉas
rigardi, palpi, aŭskulti kaj flari la sablon, kaj mi tuj revenas surloken.
Nigra senbrila sablo tre fajna – jen la deklivo de Etno. Brunverda iel floka
sablo kun petrolodoro – jen la ardezklifa bordo de Frislando. Bunta sablo kun
grajnoj blankaj, oraj, ruĝaj, purpuraj – jen
Heinz
silentiĝas kaj trinkas el sia fandita neĝakvo, dum la tri ceteraj
rigardas lin mute. Kiu imagus, ke la silentema lipharulo povas tiel elokventi?
Kaj pri sablo! Werner ridetas, li sendube jam konis la hobion de sia
kunvojaĝanto. La du gejunuloj rigardas lin preskaŭ ravite.
”Kiel
bele vi rakontas!” Liv rompas la silenton. ”Estas kiel poezio!”
”Sabla
poezio”, ridetas Heinz.
”Estas
domaĝe, ke ne eblas same konservi la diversajn neĝojn”, diras Robert.
”Ĉar vi ja pravas, ke ankaŭ ili tre varias. Mi iam legis libron, kie
oni klarigas kelkajn centojn da laponaj vortoj pri diversaj specoj de
neĝo. Bedaŭrinde mi ne scias, kiel nomiĝas ĉi tiu speco.” Li
faras proksimuman geston al la kirlaĵo, kiu ĉirkaŭas ilin trans
maldika tavolo da ligno.
”Nu,
ĉu helpus, se vi scius la nomon?” ridas Werner. ”Ni tamen restus
enfermitaj ĉi tie, ĉu ne?”
”Eble
helpus, se vi krome estus ŝamano”, opinias Heinz. ”En multaj kredoj, se
oni scias la nomon de iu aŭ io, oni havas ankaŭ certan potencon super
ĝi.”
”Ĉiel
ajn”, diras Liv, ankoraŭ reveme, ”kiam mi estonte paŝos sur
sablostrando, mi ĉiam memoros vian priskribon de la diversaj specoj.
Ĝi estis vere tre bela...”
”Nu,
ĉu iu deziras ankoraŭ ion, antaŭ ol la bufedo estos fermita?”
demandas Werner, kaj oni egale dividas la lastajn konjakogutojn. Baldaŭ la
enfermitoj sternas siajn dormsakojn sur la matracetojn surbenke. La juna paro
enlitiĝas dekstre de la tablo, premante sin unu al la alia kiel du bluaj
raŭpoj. Transtable la du germanoj pli malfacile trovas konvenajn pozojn
sur sia benko ne tre larĝa, kaj fine Werner estingas la kandelon. Densa
mallumo plenigas la ŝirmejon, kaj inter muroj tremantaj pro furioza
naturforto, la kvaropo kun strangaj hobioj klopodas rilaksiĝi por eble
ricevi iom da dormo.