Ironia, sincera, sentema poezio

198 aug 2002

recenzo de Zlatoje Martinov

RU, de Grigorij Arosev, ruse kaj esperantlingve, Moskvo 2001

Apero de juna sed literature matura aŭtoro, kio fakte jam iĝis Grigorij Arosev (1979), estas grava evento en la esperanta literaturo. Lia libro RU (sendube tro simbola titolo!) kvankam duobla miksaĵo: unue de la rusa kaj esperanta lingvoj kaj due de poezio kaj prozo samtempe, estas la plej bona pruvo por tia aserto. Tamen lia poezio ĉu rusa ĉu esperantlingva portas al leganto pli grandan kvaliton ol la prozo (tri simpatiaj sed ne artnivelaj rakontoj).

Ĝeneralaj kritikaj punktoj de la poezio de Arosev oni povas loki je tri esencaj aspektoj: moderneco kaj urbeco kiel teme motiviga konstanto, majstra ellaboro de poeta kaj proza eldiro kaj aŭtopoetika konscio pri la poemo(j) kiu(j)n la aŭtoro pere de konstantaj ironiaj metodoj transformas je melankolie lirika atesto pri io mistika, kiu fakte kaj ĉiam gvidas la poeton plue kaj daŭre versi. Tio ĉi signifas konstantan okupiĝon de Arosev pri la ekzisto-momento, pri eternaj demandoj kiel ekzemple estas efemero kaj vivofino kaj same la sensenco de nia restado surtere (vd. ekzemple poemojn Malico-1-4, speciale versojn Ne plu funkcias ironi' / rilate al la vivo / kaosoplenas la krani ' / sen ajna perspektivo). Aliloke (Malico-2) Arosev same ironie sed ofte ekzakte pritaksas la amon: Amo? Ne, sed estas febro / trankviliĝo sed ne ŝtorm' / ne animo sed algebro / ne pasi' sed nura form '. La poeta voĉo, ĉeestanta kaj malĉeestanta samtempe, vekas en la legantoj faktan kaj eternan ĉenaron de lokaj kaj tempaj demandoj (Interparolo kun subkonscio, Oktobra sk~'zo, Desperanto) pri tio ĉu vera amo ekzistas (Eĉ amkonfes' ĝi estas intervju' / de /' kor' senkora kun la menso frida. / Ĉar la amo estas "deja vu" / nekapteblaĵo el pasint' acida.), ĉu eblas fidi je homoj (Mi ne dezirus esti filozofo / ĉar mi soifas mem pri kon'de 1'vero).

Sed vere interesa estas lia "rusa" (nereversita esperanten) poezio. Konfesema, intima, elegia - la liriko tiel kaptas la leganton, ke tiu vole nevole devas al ĝi kredi. Temas pri vere sinceraj poemoj, animplenaj, ne ironiaj kiel en la esperanta versio, kaj kial tion ne konstati - eĉ pli bonkvalitaj. Liaj rusaj poemoj estas impresivaj pro la senpera poeta eldiro, pro sentemo kaj sincero precipe elstaras la poemoj: Kakoe dolgoe segodnja I 998, Sonet k Elene 2001, Sonet k mame 2001, Sonet k otcu 2001, Vstreĉa, 2000.

Fine, la poeta ŝlosilo por legado de la poezio de Grigorij Arosev estas miaopinie la "poemo pri la poemkreado" sub titolo Podraĵanie Ahmatovoj ( 1999). Bedaŭrinde ke tiu ĉi poemo ne estas verkita

esperantlingve, ĉar ĝi animkapte ligas la leganton al si mem.

Ĉiuj poemoj estas verkitaj en tielnomata "ligita verso", en formo de kateno aŭ soneto, kaj ili prezentas la pruvon ke Arosev, kvankam tro, tro juna, konas la ĝeneralajn regulojn de ritmo, stilo, formo kaj versfarado. Ankaŭ lia lingvo (la esperanta speciale) estas preciza, klara kaj kaloĉaj-eska. Eble legante la poemkolekton de juna Arosev, ni renkontis estontan Kalocsay - kiu scias`?

 

 

Reen al:

.RU Grigorij Arosev Listo de recenzoj en Literatura Foiro Ĉefpaĝo originala literaturo