Esperanto

DE INTERNATIONALE TAAL

Esperanto wordt gebruikt voor allerlei doelen, maar hoofdzakelijk om vriendschap te sluiten met mensen uit verschillende landen.

Ook hoopt men, dat Esperanto bij uitstek geschikt is voor een rechtvaardiger en gelijkwaardige communicatie tussen sprekers van verschillende talen.

Eenvoudig en rijk

Esperanto wordt gebruikt naast de eigen en eventueel andere talen. Het vormt een brug tussen verschillende taalgemeenschappen.

Rapide lernebla kaj riĉa esprimpovo

Esperanto leer je sneller dan andere talen; het maakt gebruik van eenvoudige principes:

  • Uitspraak: Esperanto heeft een regelmatige uitspraak. Elke letter heeft steeds dezelfde klank en iedere klank wordt op maar één manier gespeld. Geen regels voor bij voorbeeld dubbele a (naar) of enkele a (varen), ch (kachel) of g (vlegel), dt (brandt) of t (geeft), enz.

  • Grammatica: Esperanto heeft weinigregels; die regels gelden zonder uitsondering. Ook de werkwoorden zijn regelmatig. [Ekz.:] Mi lernas – ik leer; li lernas – hij leert; Vi estas – jij/u/jullie bent; ili estas – zij zijn.
  • Woordenschat: In Esperanto kun je nieuwe woorden samenstellen uit de stam van woorden, die je al geleerd hebt. Bij voorbeeld:
    labori-werken, laborejo-werkplaats, laboranto-werker/werkman, lerni-leren, lernejo-school, lernanto-leerling,
    danci-dansen, dancejo-danszaal, dancanto-danser,

Uit de 500 meest gebruikte woord(stamm)en kun je meer dan 2000 bruikbare woorden maken; Dat is een goed begin voor een eerste kennismaking. De regelmatige woordsamenstelling helpt je enorm om Esperanto snel te leren. Veel mensen beginnen Esperanto al in de praktijk te gebruiken na 20 tot 50 uren studie, twee à drie weekeinden studeren. Vaak beginnen mensen al Esperanto-les te geven na een half tot een jaar. Doordat je Esperanto zo snel kan de Esperanto-groep soms snel aangroeien en zijn de leerlingen heel enthousiast.

Praktika

Met Esperanto kun je elkaar heel snel verstaan, naar andere landen reizen en contacten leggen.

  • We hebben multi-culturele evenementen: Het is verbazingwekkend mensen uit de hele wereld te onbtmoeten en vloeiend met ze te kunnen praten: we kunnen debatteren, vreemde landen bezoeken, samen spelen en dansen. (Als je durft, ga dan naar https://goo.gl/BwDmRJ om een beeld te krijgen.) “Internet brengt ons visueel bij elkaar en met Esperanto bverdwijnt het taalverschil. Internet en Esperanto vormen zo een ideale combinatie voor internationale samenleving!” zegt Henning Sato von Rosen uit Zweden. Het grootste evenement is het wereldcongres, waardoor je elk jaar, een week lang, duizenden deelnemers kunt ontmoeten. Er zijn veel andere evenementen in enkele tientallen landen. Tijdens het Internationale Jeugdcongres komen jongeren uit tientallen landen samen.
  • Internet is ideaal voor ons: wij zijn een enthousiaste wereldgemeenschap, die van uitwisseling houdt.

Neutraal

Esperanto is een internationale taal. Het is eigendom van zijn sprekers en is bruikbaar voor alle doelen. Zo is de taal op zich neutraal, maar in werkelijkheid bedoelt het een positieve bijdrage te geven aan een betere verstandhouding tussen mensen van alle landen.

In de Esperanto-gemeenschap heerst vaak een indrukwekkende sfeer van vriendschap en gezamenlijkheid onder de sprekers. De taal is er om te discussiëren, samen te werken, je te ontwikkelen en te amuseren.

Esperanto-sprekers spreken met hun landgenoten hun eigen taal en Esperanto in internationaal verband. En eventueel nog andere talen.

Sprekers van Esperanto verenigen zich in verschillende clubs en tegenwoordig bestaan er steeds meer internet-groepen en communities. De grootste vereniging voor Esperanto-sprekers is Universala Esperanto-Asocio (UEA; zeg maar: de Wereld Esperanto-Bond), koepelorganisatie van landelijke verenigingen.
UEA organiseert het “Universala Kongreso”, geeft een Esperanto-jaarboek uit en brengt boeken en tijdschriften uit. Daarnaast informeert UEA over Esperanto en vertegenwoordigt het de Esperanto-gemeenschap bij internationale organisaties als bij voorbeeld Unesco.

De geschiedenis van Esperanto

Esperanto is uitgedacht door Ludwig Zamenhof, groeide op in Bialystok, een stad, die tegenwoordig in het noordoosten van Polen ligt. Daar leefden verschillende taalgemeenschappen – voornamelijk Joden, Russen, Litouwers en Polen. Ze waren niet alleen verdeeld door taal, maar ook door godsdienst en sociale klasse.

Zamenhof wilde een taal creëren die aan alle mensen samen zou behoren. Al als jonge man maakte hij een eerste versie van Esperanto die klaar kwam in 1878; Op het feest van zijn 19e verjaardag introduceerde hij met vrienden die zogenaamde “Lingwe Uniwersala” en zongen ze zelfs in de nieuwe taal.

Na bewerking en veel vertaalproeven kon hij eindelijk in 1887 het eerste leerboek van Esperanto in vijf talen (Russisch, Pools, Frans, Duits en later na Engels) publiceren. Na twee jaar ontstond de eerste Esperantogroep in Neurenberg en kwam de eerste Esperanto-krant uit.

De taal is verspreidde zich in veel landen en ontwikkelde zich vanzelf in het gebruik. In 1905 kwam het eerste internationale Esperanto-congres bijeen met meer dan zeshonderd deelnemers uit enkele tientallen landen. De taal bleek goed te werken voor alle zaken. In 1908 werd de “Universala Esperanto-Asocio” opgericht, de belangrijkste wereldorganisatie van de Esperanto-beweging.

Esperanto ontmoette vaak tegenwerking bij regeringen, bij voorbeeld in Duitsland onder Hitler, in de Sovjetunie onder Stalin, en in het oorlogszuchtige Japan van de dertiger jaren. Ondanks die moeilijkheden, slaagde de Esperanto-gemeenschap erin zich wereldwijd een plaats te veroveren.

Door het gemakkelijker internationaal reizen en door internet, breidt Esperanto zich steeds meer uit. Tot nu toe hebben wereldwijd enkele miljoenen mensen Esperanto geleerd. Esperanto-taalcursussen zijn tegenwoordig gemakkelijk te vinden. Voor de twee Esperanto-cursussen van Duolingo.com, voor engels- en spaanstaligen, worden maandelijks meer dan 50.000 mensen geregistreerd.

Word een vriend van Esperanto